ព័ត៌មាន

ភ្នំបូរី និងទំនាក់ទំនងជាមួយអង្គរបូរី, Phnom Borei and Its Relationship with Angkor Borei ដោយ៖ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ផុន កសិកា- ប្រធានវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

2023-10-02 01:52:50 ថ្ងៃចន្ទ, 02 តុលា 2023 ម៉ោង 08:52 AM
អ្នកមើល 11005
post_detail

អង្គរបូរី គឺជាទីតាំងនៃទីក្រុងមានកំពែងធំ ដែលជារាជធានីសម័យហ្វូណន (សតវត្សទី១ ដល់ទី៦ តាមរយៈបរិច្ឆេទវិទ្យុសកម្មធ្យូង C14 ជាទីកន្លែងមនុស្សរស់ច្រើនសតវត្សរ៍ និងនិងជាទីបញ្ចុះសពរហូតដល់ចុងសហស្សវត្សរ៍ទី១ មុន គ.ស.)។ អង្គរបូរីក៏មានភស្តុតាងមនុស្សរស់នៅ រយៈពេលវែង មានសំណង់ស្ថាបត្យកម្មឥដ្ឋ និងថ្មបាយក្រៀម រូបចម្លាក់ សិលាចារិក និងជំនួញ ពាណិជ្ជកម្ម។ នៅមានប្រាសាទភ្នំដាដ៏ល្បីល្បាញសង់នៅលើភ្នំដា (អាស្រមមហាឬស្សីសតវត្សទី៧ និងប្រាសាទភ្នំដា ក្នុងសតវត្សរ៍ទី១១)។ តំបន់នេះមានសណ្ឋានដីជាវាលទំនាបទាប ដែលទទួលរងការជន់លិចពីភ្លៀងមូសុងប្រចាំឆ្នាំ។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវបុរាណវត្ថុវិទ្យាដែលចាប់ផ្តើមពីឆ្នាំ១៩៩៥ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្នក៏បានរកឃើញទួលបុរាណ និង ទួលប្រាសាទមានគូទឹកព័ទ្ធជុំវិញ ដែលមានឥដ្ឋ សេរ៉ាម៉ិក និងវត្ថុបុរាណផ្សេងៗទៀតទាំងនៅក្នុងស្រុកអង្គរបូរី និងនៅតំបន់វាលទំនាបខេត្តតាកែវ។ ភាគច្រើនជាលក្ខណៈនៃការតាំងទីលំនៅ និងជាប្រាសាទ ឬទីគោរពសក្ការបូជា តូចៗ។

នៅចម្ងាយប្រមាណ៥គីឡូម៉ែត្រ ខាងត្បូងក្រុងអង្គរបូរី មានភ្នំមួយឈ្មោះថា «ភ្នំបូរី» ស្ថិតក្នុងភូមិបូរី ឃុំព្រែកផ្ទោល ស្រុកអង្គរប៉ី ខេត្តតាកែវ។ នៅតាមជើងភ្នំបូរី យើងសង្កេតឃើញមានបំណែកកុលាលភាជន៍ ក៏ដូចជាឥដ្ឋដូចគ្នាទៅនឹងឥដ្ឋសង់ប្រាសាទ នៅរាយប៉ាយនៅតាមកន្លែងដែលគេព្យួរដីដាំដំណាំ ជីក ធ្វើផ្លូវ ឬ ជីកស្រះទឹកជាដើម។ ការសិក្សាប្រៀបធៀបអំពីកុលាលភាជន៍ដែលមាននៅភ្នំបូរីទៅនឹងកុលាលភាជន៍រកបានពីកំណាយអង្គរបូរី មានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នា និងបង្ហាញថា ពេលវេលានៃការតាំងទីលំនៅនៅភ្នំបូរីក៏អាចប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹងពេលវេលានៃការតាំងទីលំនៅរបស់មនុស្សនៅអង្គរបូរីដែរ។

អត្ថបទនេះនឹងបង្ហាញអំពីលទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវធ្វើកំណាយនៅភ្នំបូរី កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០០៤ កន្លងទៅ។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវធ្វើកំណាយមានគោលបំណងឈ្វេងយល់អំពីទំនាក់ទំនងរវាងស្ថានីយភ្នំបូរីនិងអង្គរបូរី ដែលជាស្ថានីយនៅក្បែរគ្នា។ គោលបំណងផ្សេងទៀតគឺចង់រកអាយុកាលនៃការទីតាំងលំនៅដ្ឋាននៅស្ថានីយភ្នំបូរីនេះដែរ។

សូមចូលអានខ្លឹមសារបន្ថែម និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើន តាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs?page=22



អត្ថបទទាក់ទង

ទស្សនវិជ្ជាហិណ្ឌូ ៖ ទ្រឹស្តីសំសារៈនិងមោក្ស ដោយ៖ បណ្ឌិត ប៉ាន់ វុត្ថា មន្ត្រីស្រាវជ្រាវនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជានិងសង្គមវិជ្ជា នៃវិទ្យាស្ថាន មនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

ខ្លឹមសារសំខាន់ៗជាមូលដ្ឋានក្នុងទស្សនវិជ្ជាហិណ្ឌូ បង្ហាញពីគំនិតស្តីអំពីវដ្តគ្មានទីបញ្ចប់នៃការកើតនិងការស្លាប់។ វដ្តគ្មានទីបញ្ចប់នៃការកើត និងការស្លាប់ គេហៅថា សំសារៈ (samsara) ឬ វាលវដ្តសង្សារ។ វាលវដ្តសង្សា...

2023-02-23 08:36:04   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 23 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:36 PM
ទស្សនវិជ្ជាសង្គម ដោយ៖ លោក ឈុន ផាវ៉េង មន្ត្រីនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជា និង សង្គមវិទ្យា នៃ​វិទ្យាស្ថានមនុស្ស សាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម

មនុស្សជាតិទូទៅ ទោះចង់ឬមិនចង់ តែងបានអនុវត្តទ្រឹស្តីទស្សនវិជ្ជាសង្គម ដោយចៀសមិនរួច។ ទស្សនវិទូជាច្រើនបានកំណត់សកម្មភាពមួយចំនួនសម្រាប់ សម្គាល់ថាមនុស្សជាតិពិតជាបាននិងកំពុងរស់នៅដោយប្រើប្រាស់ទស្សនវិជ្ជាសង្គម។...

2023-02-23 07:58:50   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 23 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 02:58 PM
ហេតុអ្វីនយោបាយការបរទេសចិនជាមួយកម្ពុជាលេចធ្លោជាងសហរដ្ឋអាម៉េរិក? ដោយ៖ ផាញ់ សារឿន

ថ្មីៗនេះមានសារព័ត៌មានជាច្រើនបានសរសេរពីទំនាក់ទំនងកម្ពុជាជាមួយសហរដ្ឋអាម៉េរិក ជាពិសេសលើប្រធានបទក្ដៅចំពោះការធ្វើដំណើររបស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ទៅប្រទេសចិន រហូតដល់វិវឌ្ឍនាការពី “មិត្តដែកថែប” ទៅ “មិត្តត្បូងពេ...

2023-02-20 15:31:41   ថ្ងៃចន្ទ, 20 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 10:31 PM
ហេតុអ្វីកម្ពុជានិងចិនបានឈានមកដល់កម្រិតទំនាក់ទំនងខ្ពស់បំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសទាំងពីរ? ដោយ៖ លោក លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

កម្ពុជានិងចិនមានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រជាង២ពាន់ឆ្នាំកន្លងមកហើយ ដែលនៅពេលនោះមានរូបភាពច្រើនតែទៅលើទំនាក់ទំនងតាមរយៈការធ្វើជំនួញផ្លូវទឹក ការជ្រាបចូលនៃវប្បធម៌ និងការផ្លាស់ប្ដូរជនជាតិចិនចូលមករ...

2023-02-17 08:47:15   ថ្ងៃសុក្រ, 17 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:47 PM
កិច្ចសហប្រតិបត្តិការឆកោណត្បូងពេជ្រកម្ពុជា-ចិន : សម្ទុះពហុសណ្ឋានដើម្បីកំណើន ដោយ៖ បណ្ឌិត គិន ភា ជាប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការ បច្ចេកសព្ទវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេលបីថ្ងៃរបស់សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅប្រទេសចិន ចាប់ពីថ្ងៃទី៩ ខែកុម្ភៈ ដល់ថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ បានបញ្ចប់ដោយលទ្ធផលគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះជាមូលដ្ឋានដ៏សំ...

2023-02-17 08:20:14   ថ្ងៃសុក្រ, 17 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:20 PM
ការប្រតិបត្តិជំនឿអ្នកតាក្នុងសង្គមខ្មែរ ដោយ៖ លោកបណ្ឌិត ហែម ឡាច មន្ត្រីនាយកដ្ឋាននីតិសាស្រ្ត នៃវិទ្យាស្ថាន​​មនុស្សសាស្រ្ត​​​​និងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម

ជំនឿលើអ្នកតានេះមានប្រវត្តិតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ តាំងពីប្រទេសយើងពុំទាន់បាន បង្កើតរដ្ឋទៅទៀត ពោលគឺមុនពេលមានវត្តមានព្រះថោង នាងនាគ ឬហ៊ុន ទៀន លីវ យី ពោលគឺមុនមានឥទ្ធិពលឥណ្ឌា និងចិនចូល​មកក្នុងទឹកដីកម្ពុជា។ អ្...

2023-02-17 08:08:24   ថ្ងៃសុក្រ, 17 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:08 PM

សេចក្តីប្រកាស