ព័ត៌មាន

មិត្តភាពដែកថែបកម្ពុជា-ចិនក្នុងយុគសម័យថ្មី : ដំណើររួមគ្នាឆ្ពោះទៅរកវិបុលភាពនិងការអភិវឌ្ឍ

2025-04-17 03:12:53 ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 17 មេសា 2025 ម៉ោង 10:12 AM
អ្នកមើល 1612
post_detail1

         លោក ស៊ី ជិនពីង ប្រធានាធិបតីនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន នឹងអញ្ជើញបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវរដ្ឋមកកាន់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី១៧ ដល់ថ្ងៃថ្ងៃទី១៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ គឺមួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីប្រជាជនកម្ពុជាប្រារព្ធពិធីអបអរសាទរបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិ យ៉ាងសប្បាយរីករាយនិងប្រកបដោយសុខសន្តិភាព។ ដំណើរទស្សនកិច្ចផ្លូវរដ្ឋនេះកើតឡើងក្រោយពីប្រទេសទាំងពីរបានដំឡើងកម្រិតទំនាក់ទំនង​​របស់ខ្លួនទៅជាសហគមន៍កម្ពុជា-ចិនដែលមានអនាគតរួមគ្នាក្នុងយុគសម័យថ្មី។ ដំណើរទស្សនកិច្ចផ្លូវរដ្ឋរបស់លោក ស៊ី ជិនពីង មិនត្រឹមតែឆ្លុះបញ្ចាំងពីចំណងមិត្តភាពយូរអង្វែងរវាងភាគីទាំងពីរប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងបង្ហាញ ការប្តេជ្ញាចិត្តរួមគ្នារបស់ប្រទេសទាំងពីរក្នុងការកសាងអនាគតដ៏ត្រចះត្រចង់ និងប្រកបដោយបរិយាបន្នថែមទៀតផង។

         ក្នុងរយៈពេលពីរទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិនបានវិវត្តរីកចម្រើនទៅជាភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោងនិងឆ្ពោះទៅមុខ។ ប្រទេសទាំងពីរបានព្រមព្រៀង​​កសាងសហគមន៍ដែលមានអនាគតរួមគ្នាក្នុងយុគសម័យថ្មី គឺបង្ហាញឱ្យឃើញការតាំងចិត្តរបស់ខ្លួន ក្នុងការបន្តការអភិវឌ្ឍប្រកបបរិយាបន្ន ចីរភាព និងផ្តល់ផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក។ ការណ៍នេះ បង្ហាញពីជំនឿរួមគ្នាលើថាមពលនៃភាពជាដៃគូក្នុងការលើកកម្ពស់សង្គម កែប្រែជីវភាព ឱ្យប្រសើរឡើង និងលើកកម្ពស់ការតភ្ជាប់ក្នុងតំបន់។

         ការផ្លាស់ប្តូរទស្សនកិច្ចថ្នាក់ខ្ពស់ជាញឹកញាប់ ជាពិសេសជំនួបដ៏ស្និទ្ធស្នាលនាពេលថ្មីៗនេះ រវាងសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងលោក ស៊ី ជិនពីង ប្រធានាធិបតីនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន បានពង្រឹងបន្ថែមទៀតនូវទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី​​និងបញ្ចូលថាមពលថ្មីទៅក្នុងភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ប្រទេសទាំងពីរ។ អន្តរកម្មទាំងនេះបង្ហាញពីភាពស៊ីជម្រៅនៃយល់ដឹងពីគ្នារវាងមេដឹកនាំនៃប្រទេសទាំងពីរ និងបង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ពួកគេក្នុងការលើកកម្ពស់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការនិងការបង្កើតកាលានុវត្តភាពថ្មី។

         ចំណុចស្នូលនៃយុគសម័យថ្មីគឺ ក្របខណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីឆកោណត្បូងពេជ្រ កម្ពុជា-ចិន ដែលជាផែនទីបង្ហាញផ្លូវគ្រប់ជ្រុងជ្រោយដែលគ្របដណ្ដប់វិស័យអាទិភាពនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការចំនួនប្រាំមួយ រួមមាន កិច្ចសហប្រតិបត្តិការនយោបាយ សមត្ថភាពផលិតកម្ម និងការអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្ម កសិកម្ម ថាមពល សន្តិសុខ និងការផ្លាស់ប្តូររវាងប្រជាជននិងប្រជាជន។ កិច្ចសហការនេះឆ្លុះបញ្ចាំងមិនត្រឹមតែគោលដៅរួមរបស់ប្រទេសទាំងពីរប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏មានទំនួលខុសត្រូវរួមគ្នារបស់ប្រទេសទាំងពីរក្នុងការលើកកម្ពស់វិបុលភាព និងការរក្សាសន្តិភាពតំបន់។

         ការផ្តួចផ្តើមគំនិតជាក់ស្តែងក្រោម ក្របខណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីឆកោណត្បូងពេជ្រនេះ ដូចជា របៀងឧស្សាហកម្មនិងបច្ចេកវិទ្យាក្នុងខេត្តព្រះសីហនុរបស់កម្ពុជា ដែលត្រូវបានដាក់ចក្ខុយវិស័យជា «ទីក្រុង Shenzhen ទីពីរ» និងរបៀងមច្ឆានិងអង្ករនៅភាគពាយ័ព្យនៃប្រទេសកម្ពុជា គឺជាឧទាហរណ៍ប្រកបដោយភាពទាក់ទាញនៃនវានុវត្តន៍ និងកំណើនប្រកបដោយចីរភាព។ គម្រោងទាំងនេះកំពុងផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក និងបង្កើតមាគ៌ាថ្មីសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយបរិយាបន្ន។

         ក្នុងទិដ្ឋភាពនយោបាយ ប្រទេសទាំងពីរបន្តគាំទ្រផលប្រយោជន៍ស្នូលរបស់គ្នាទៅវិញទៅមក និងសហការគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធលើកិច្ចការតំបន់និងពិភពលោក ដោយពង្រឹងឯកភាពអាស៊ាន និងរួមចំណែកដល់សន្តិភាព កិច្ចសន្ទនា និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់។

         ក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មនិងផលិតកម្ម ការគាំទ្ររបស់ប្រទេសចិនសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសបានពន្លឿនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទំនើបកម្មរបស់កម្ពុជា។ ជាឧទាហរណ៍ ផ្លូវល្បឿនលឿនភ្នំពេញ-ក្រុងព្រះសីហនុ បានក្លាយជានិមិត្តរូបនៃវឌ្ឍនភាពការជំរុញពាណិជ្ជកម្ម ការកាត់បន្ថយពេលវេលាធ្វើដំណើរ និងការតភ្ជាប់មជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ចសំខាន់ៗនៅកម្ពុជា។

        កិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យកសិកម្មរវាងភាគីទាំងពីរសន្ទុះរីកចម្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ផងដែរ។ ដោយសារការវិនិយោគនិងការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យារបស់ចិន កសិករកម្ពុជាឥឡូវនេះមានលទ្ធភាពទទួលបានបច្ចេកវិទ្យាទំនើប និងទីផ្សារអន្តរជាតិកាន់តែច្រើន ហើយកំពុងទទួលបានប្រាក់ចំណេញខ្ពស់ជាងមុន។ កិច្ចសហការនេះមិនត្រឹមតែធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជននៅតំបន់ជនបទនៃប្រទេសកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជាក្លាយជាអ្នកដើរតួយ៉ាងរឹងមាំក្នុងសន្តិសុខស្បៀងក្នុងតំបន់ និងកសិពាណិជ្ជកម្មផងដែរ។

         ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យថាមពល ជាពិសេស ក្នុងវិស័យថាមពលកកើតឡើងវិញ កំពុងជួយកម្ពុជាជំរុញមហិច្ឆតាកំណើនបៃតងរបស់ខ្លួន កម្ពុជាកំពុងវិនិយោគលើប្រភពថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យ ថាមពលវារីអគ្គីសនី និងប្រភពថាមពលប្រកបដោយនិរន្តរភាពផ្សេងទៀត ដោយមានការគាំទ្រពីសហគ្រាសចិន ដែលជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់សន្តិសុខថាមពលយូរអង្វែង និងនិរន្តរភាពបរិស្ថាន។

         ក្នុងវិស័យសន្តិសុខ ប្រទេសទាំងពីរកំពុងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយ៉ាងស៊ីជម្រៅលើការកសាងសមត្ថភាព ការឆ្លើយតបនឹងគ្រោះមហន្តរាយ និងសុវត្ថិភាពសាធារណៈ។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងនេះ ដើម្បីធានាថា សន្តិភាព និងសន្តិសុខនៅតែជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងអភិវឌ្ឍន៍របស់ប្រទេសទាំងពីរ ដោយផ្តល់នូវបរិយាកាសស្ថិរភាពសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគ និងទេសចរណ៍។

         វិស័យដែលកាន់តែលេចធ្លោរបំផុតមួយទៀត គឺការផ្លាស់ប្តូររវាងប្រជាជននិងប្រជាជនកំពុងទទួលផ្លែផ្កាដ៏ផូរផង់ ដែលជាបេះដូងនៃទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិន។ រាប់ចាប់តាំងពីវិស័យអប់រំ និងការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ រហូតដល់វិស័យទេសចរណ៍ និងនាវានុវត្តន៍ឌីជីថល ប្រជាជនកម្ពុជា និងប្រជាជនចិនកំពុងបង្កើតចំណងមិត្តភាព ការយល់ដឹង និងគោលបំណងរួមជាមួយគ្នាដ៏រឹងមាំ។

         ប្រទេសចិនគឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតរបស់កម្ពុជាតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ និងជាប្រភពសំខាន់នៃការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស។ ប៉ុន្តែ ភាពជាដៃគូរវាងប្រទេសទាំងពីរ គឺហួសពីតួលេខ ភាពជាដៃគូនេះរួមបញ្ចូលទាំងក្តីសុបិនរួម តម្លៃរួម និងការជឿជាក់ដែលថាប្រជាជាតិទាំងអស់ មិនថាតូចឬធំ គឺអាចធ្វើការជាមួយគ្នាដើម្បីសម្រេចបាននូវការអភិវឌ្ឍរួម ។

         ម្យ៉ាងទៀត ការរួមចំណែករបស់ប្រទេសចិនចំពោះហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ បច្ចេកវិទ្យា និងការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សរបស់កម្ពុជា កំពុងជួយដាក់គ្រឹះដ៏រឹងមាំសម្រាប់ភាពរុងរឿងយូរអង្វែង និងភាពធន់។ ជាមួយគ្នានោះដែរ គំនិតផ្តួចផ្តើមសំខាន់ៗរបស់ចិន ដូចជា គំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ គំនិតផ្តួចផ្តើមអភិវឌ្ឍន៍សកល គំនិតផ្តួចផ្តើមសន្តិសុខសកល និងគំនិតផ្តួចផ្តើមអរិយធម៌សកល ស្របទៅនឹងអាទិភាពជាតិរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយផ្តល់នូវក្របខណ្ឌដ៏មានតម្លៃសម្រាប់ការលើកកម្ពស់នវានុវត្តន៍ និងការបន្តការអភិវឌ្ឍបៃតង និងកំណើនប្រកបដោយបរិយាបន្ន។

         កម្ពុជានឹងបន្តគោលនយោបាយបើកចំហ អព្យាក្រឹតភាព និងការចូលរួមយ៉ាងសកម្មជាមួយសហគមន៍អន្តរជាតិ។ ក្នុងន័យនេះ ភាពជាដៃគូរបស់ខ្លួនជាមួយប្រទេសចិន ដើរតួជាស្ពានមួយក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី និងសមាហរណកម្មអាស៊ានឱ្យកាន់តែរឹងមាំ។

         ដោយសម្លឹងឆ្ពោះទៅមុខ ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិន ផ្តល់នូវលទ្ធភាពថ្មីៗដ៏គួរឱ្យរំភើប។ ពីវិស័យកសិកម្មឆ្លាតវៃ និងបរិវត្តិកម្មឌីជីថលរហូតដល់វិស័យសហគ្រិនភាពវ័យក្មេង និងការផ្លាស់ប្តូរការសិក្សាស្រាវជ្រាវ, ឱកាសសម្រាប់ប្រទេសទាំងពី គឺពិតជាគ្មានដែនកំណត់។

         ការលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិនទៅដល់កម្រិតសហគមន៍កម្ពុជា-ចិន ដែលមានអនាគតរួមគ្នា និងការអនុវត្តក្របខណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឆកោណត្បូងពេជ្រទ្វេភាគី គឺមានអត្ថន័យហួសពីការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយ,  ភាពជាដៃគូនេះ តំណាងឱ្យចក្ខុវិស័យសម្រាប់ពិភពលោកដែលប្រសើរជាងមុន ដែលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមានឧត្តមានុភាពលើជម្លោះ និងការអភិវឌ្ឍកើតមានសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា៕


ដោយ :
បណ្ឌិត គិន ភា

ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា

រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

អត្ថបទទាក់ទង

កម្ពុជា-ឡាវ រួមគ្នាទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ ក្នុងឱកាស ស៊ីហ្គេមនិងប៉ារ៉ាហ្គេម ២០២៣ នៅកម្ពុជា ដោយ៖ លោក អ៊ុច លាង អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៃនាយកដ្ឋានសិក្សាអាស៊ី អាហ្វ្រិក និងមជ្ឈិមបូព៌ា នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ឯកឧត្តម ថងលុន ស៊ីសូលីត ប្រធានាធិបតី នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យប្រជាមានិតឡាវ នឹង អញ្ជើញចូលរួមក្នុងពិធីបើកការប្រកួតកីឡាស៊ីហ្គេមលើកទី២៣ និងអាស៊ានប៉ារ៉ាហ្គេមលើកទី១២ នៅ ប្រទេសកម្ពុជា អមជាមួយនឹងការ អញ្ជើញមកប...

2023-04-24 09:43:31   ថ្ងៃចន្ទ, 24 មេសា 2023 ម៉ោង 04:43 PM
កត្ដាចម្បងនៃការបោះបង់ការសិក្សារបស់ជនជាតិដើមភាគតិចថ្មូន ក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី Main Factors of Dropout of Thmoun Ethnic Minority Students in Mondulkiri Province ដោយ៖ ប៉ាន់ សំណាង មន្ដ្រីនាយកដ្ឋានវិទ្យាសាស្ដ្រអប់រំវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ដ្រនិងវិទ្យាសាស្ដ្រសង្គម

ការបោះបង់ការសិក្សា តែងតែកើតមានឡើងនៅគ្រប់បណ្តាប្រទេសទាំងអស់នៅលើសាកលលោក មិនថានៅក្នុងប្រទេសអភិវឌ្ឍ ឬប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍនោះឡើយ។ រដ្ឋាភិបាល របស់ប្រទេសនីមួយៗ បានយកចិត្តទុកដាក់លើបញ្ហានេះ ដោយបានដាក់ចេញជាគោលនយោ...

2023-04-24 09:00:35   ថ្ងៃចន្ទ, 24 មេសា 2023 ម៉ោង 04:00 PM
ពិធីសូត្រមន្តចម្រើនព្រះបរិត្ត ប្រសិទ្ធពរជ័យ សិរីមង្គលជូនដល់ថ្នាំដឹកនាំនិងមន្ត្រីរាជការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ដើម្បីអបអរទទួលអំណរឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ព.ស.២៥៦៧ ក្នុងស្មារតីសាមគ្គី គ្រួសាររាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នារសៀលថ្ងៃចន្ទ ១០រោច ខែចេត្រ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ព.ស ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ ឯកឧត្តម...

2023-04-11 06:20:40   ថ្ងៃអង្គារ, 11 មេសា 2023 ម៉ោង 01:20 PM
សហគមន៍ជនជាតិវៀតណាមនៅក្រៅប្រទេស ជាស្ពានភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងមិត្តភាព

ដោយ៖ លោក អ៊ុច លាង អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៃនាយកដ្ឋានសិក្សាអាស៊ី អាហ្វ្រិក និងមជ្ឈិមបូព៌ា នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជារយៈពេល៣៧ឆ្នាំ ក្រោយការអនុវត្តគោលនយោបាយកំណែទម្រង់...

2023-04-03 10:28:40   ថ្ងៃចន្ទ, 03 មេសា 2023 ម៉ោង 05:28 PM
ស្រ្តីក្នុងភាពជាអ្នកដឹកនាំ ដោយ៖ លោកបណ្ឌិត ទុយ យូឃីម អនុប្រធាននាយកដ្ឋានប្រវត្តិវិទ្យានិងវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយ, លោកស្រីបណ្ឌិត ជា វណ្ណី ប្រធាននាយកដ្ឋានធម្មសាស្រ្ត ចរិយាសាស្រ្ត និង យេនឌ័រ នៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

បើកាលណាយើងនិយាយអំពី ស្រ្តីក្នុងភាពជាអ្នកដឹកកនាំ យើងមិនអាចបំភ្លេចបានទេនូវព្រះរាជនីយ៍ខ្មែរយើងកាលពីអតីតកាល មានដូចជា ព្រះនាងលីវយី (សោមម៉ា ឬនាងនាគ) ព្រះនាងជ័យទេវី (សម័យចេនឡា) ព្រះមហាក្សត្រិយានី អង្គម៉ី (សម...

2023-04-01 05:04:22   ថ្ងៃសៅរ៍, 01 មេសា 2023 ម៉ោង 12:04 PM
ប្រវត្តិឧត្តមសិក្សាកម្ពុជាពីឆ្នាំ១៩៤៦ ដល់ឆ្នាំ១៩៦៧-(History of Cambodian Higher Education From 1946 to 1967) ដោយ ៖ បណ្ឌិត សុង ស៊ីណា មន្ត្រីស្រាវជ្រាវនៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

ការអប់រំតាមបែបប្រពៃណីត្រូវបានធ្វើឡើងនៅតាមទីវត្តអារាម ដោយមានព្រះសង្ឃជាអ្នកបង្រៀន។ ការអប់រំនាសម័យកាលនោះ ការសិក្សាបានផ្តោតលើការសរសេរ ឬអធិប្បាយទាក់ទងទៅនឹងអត្ថបទសាសនាជាដើម។ តាមរយៈការសិក្សាបែបប្រពៃណីនេះអាចធ...

2023-03-31 15:10:13   ថ្ងៃសុក្រ, 31 មីនា 2023 ម៉ោង 10:10 PM

សេចក្តីប្រកាស