Royal Academy of Cambodia
ឯកឧត្តមបណ្ឌិត នូ ចាន់សុភី ប្រធានវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានដឹកនាំក្រុមស្រាវជ្រាវនៃវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌រូបី និងមរតកវប្បធម៌អរូបីនៅឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាតេជោសែនឫស្សីត្រឹប និងការសិក្សាសង្កេតមរតកវប្បធម៌អរូបីដូចគ្នានៅខេត្តក្រចេះ។
ការសិក្សានេះមានគោលបំណងស្រាវជ្រាវពីការប្រើប្រាស់ដើមខ្ជែង (ដើមទ្រាំងដែលភាសាអ្នកស្រុកតាមតំបន់ ហៅថាដើមខ្ជែង) ក្នុងមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិតនៅខេត្តក្រចេះ និងសិក្សាស្វែងយល់ដើម្បីរកទិន្នន័យបន្ថែមទាក់ទងនឹងការប្រើប្រាស់អត្ថប្រយោជន៍ដើមខ្ជែងជាអត្តសញ្ញាណនៃតំបន់ដែលមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹងការប្រើដើមខ្ជែងនៅតំបន់ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាតេជោសែនឫស្សីត្រឹប នៃខេត្តព្រះវិហារ។
ស្លឹកទ្រាំងដែលត្រូវបានគេប្រើប្រាស់សម្រាប់កត់ត្រាពីក្បួនច្បាប់នានា ត្រូវបានគេស្គាល់យ៉ាងទូលំទូលាយ និងហៅថា សាស្ត្រាស្លឹករឹត។ បើតាមកំណត់ត្រារបស់សម្តេចសង្ឃ ជួន ណាត បានឱ្យដឹងថា សាស្ត្រាស្លឹករឹតនេះ មានកត់ត្រាពីទ្រឹស្តីក្បួនច្បាប់អំពីសាសនា និងទ្រឹស្តីអប់រំផ្សេងៗនៃជីវិត។ តាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវមកថា ស្លឹករឹតនេះ ត្រូវបានគេកែច្នៃនិងប្រើប្រាស់តាំងពីសម័យអង្គរមក តែឯកសារមួយចំនួនថា មានការប្រើប្រាស់នៅក្រោយសម័យអង្គរ។ បើតាមការស្រាវជ្រាវរបស់លោក ណុន សុខា ប្រធានផ្នែកអក្សរសាស្ត្រ អក្សរសិល្ប៍ នៃវិទ្យាស្ថានភាសាជាតិ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា ការប្រើប្រាស់សាស្ត្រាស្លឹករឹត មានច្រើនចាប់តាំងពីសម័យលង្វែកមកម្លេះ ហើយសាស្ត្រានេះ ច្រើនកត់ត្រាពីប្រវត្តិសាស្ត្រ រឿងព្រេង ក្បួនច្បាប់នានា (ដូចជា ច្បាប់ប្រុស ច្បាប់ស្រី ជាដើម)។ ក្រោយមកនៅសតវត្សរ៍ទី១៩ ក្បួនច្បាប់ចារទុកនៅលើស្លឹករឹតដែលមានអាយុកាលចំណាស់ៗ ត្រូវបានគេចាប់ផ្តើមរៀបចំចារឡើងវិញលើស្លឹករឹតថ្មីរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ហើយសាស្ត្រាស្លឹករឹតនេះ ច្រើនរក្សាទុកនៅបណ្ណាល័យពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ និងតាមនៅទីវត្តអារ៉ាម។
សូមបញ្ជាក់ថា ក្រុមការងារនៃវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានចុះទៅសិក្សានៅក្នុងភូមិមានជ័យ ឃុំមានជ័យ និងភូមិថ្នល់ ឃុំស្វាយជ្រេះ ស្រុកស្នួល ខេត្តក្រចេះ។
RAC Media
(ខេត្តកំពង់ធំ)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អនុប្រធានក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានឃុំអណ្ដូងពោធិ៍ តំណាងឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះជួយ...
ក្រោយបើកការដ្ឋានសាងសង់បានជិត៣ឆ្នាំ កម្ពុជាគ្រោងនឹងសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់មូលដ្ឋានសមុទ្ររាមកងទ័ពជើងទឹករបស់ខ្លួនក្នុងជំហានទី១ នៅដើមខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ខាងមុខនេះ។ ក្នុងឱកា...
ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាន លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយបានលើកឡើងថា គិតមកដល់ពេលនេះ ព្រឹត្តិការណ៍ទម្លាក់សម្ដេចព្រះនរោត្ដមសីហនុពីតំណែងប្រមុខរដ...
តាមរយៈស្នាដៃសិល្បៈខ្មែរ ជាពិសេសចម្លាក់ដែលបានបន្សល់ទុកដោយបុព្វបុរសខ្មែរ យើងអាចសិក្សាបាននូវម៉ូតសក់ទាំងឡាយនៅក្នុងសង្គមខ្មែរបុរាណ ជាពិសេសនៅសម័យអង្គរដែលមានអរិយធម៌ដ៏រុងរឿងបំផុតនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា...