Royal Academy of Cambodia
នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មានក្រុមជនជាតិជាច្រើនបានរស់នៅនិងធ្វើសមាហរណកម្មជាមួយជនជាតិខ្មែរ ព្រមទាំងបានក្លាយជាពលរដ្ឋខ្មែរស្របច្បាប់។ ក្រុមជនជាតិទាំងនោះរួមមាន ព្នង ចារ៉ាយ ទំពួន សួយ កួយ ស្អូច កាចក់ គ្រឹង...ចូលចិត្តរស់នៅតាមតំបន់ខ្ពង់រាប ព្រៃភ្នំ ដែលគេនិយមហៅថា«ក្រុមជនជាតិ ឬខ្មែរលើ»។ ក្រៅពីនេះក៏មានក្រុមជនជាតិភាគតិចដទៃទៀតដែរ ដូចជា ចិន វៀតណាម ចាម ឡាវ ថៃ ភូមា និងជនអន្តោប្រវេសន៍ដទៃទៀត។
ឆ្លងកាត់ប្រវត្តិសាស្ត្រជាច្រើនសម័យកាល ទឹកដីកម្ពុជាដ៏ធំធេង ត្រូវបានបាត់បង់ ហើយប្រជាជាតិរបស់ខ្លួន ក៏បានបែកខ្ញែកទៅតាមទឹកដីដែលបានបាត់បង់នោះផងដែរ។ ក្នុងបំណងបង្រួបបង្រួមខ្មែរឱ្យស្រឡាញ់គ្នានិងសាមគ្គីគ្នាបើទោះបីជាពួកគេរស់នៅលើទឹកដីនៃដែនអធិបតេយ្យខុសគ្នាក៏ដោយ អ្នកដឹកនាំខ្មែរបានហៅប្រជាជនខ្មែរទាំងដោយភ្ជាប់ពាក្យដែលបង្ហាញទឹកដីដែលពួកគេរស់នៅជាមួយពាក្យ«ខ្មែរ» ដូចជា ខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ឬខ្មែរក្រោម(ខ្មែរដែលរស់នៅក្នុងដែនដីកម្ពុជាក្រោម បច្ចុប្បន្នគ្រប់គ្រងដោយសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម), ខ្មែរកណ្ដាល (ខ្មែរនៅរស់នៅក្នុងដែនអធិបតេយ្យរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា) និងខ្មែរសុរិន្ទ (សំដៅយកខ្មែរដែលរស់នៅក្នុងដែនដីអតីតខេត្តមួយចំនួនរបស់ខ្មែរ ដែលបច្ចុប្បន្នគ្រប់គ្រងដោយព្រះរាជាណាចក្រថៃ)។
លើសពីនេះទៀត ក្នុងបំណងធ្វើសមាហរណកម្មក្រុមអន្តោប្រវេសន៍ដទៃទៀត ដូចជា ចិន វៀតណាម និង ចាម ជាដើម ឱ្យចូលមកក្នុងសហគមន៍ខ្មែរកាន់តែជិតស្និទ្ធ អ្នកដឹកនាំខ្មែរបានសន្មតហៅក្រុមអន្តោប្រវេសន៍ទាំងនោះថាខ្មែរចិន ខ្មែរវៀតណាម និងខ្មែរចាម ឬខ្មែរឥស្លាម ជាដើម។
ការហៅ«ជនជាតិភាគតិចចាម» ថាជា «ខ្មែរឥស្លាម» មិនមែនជាការរើសអើងទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ អ្នកដឹកនាំខ្មែរចង់ឱ្យក្រុមជាតិភាគតិចចាម បានក្លាយជាពលរដ្ឋខ្មែរស្របច្បាប់ ក្លាយជាខ្មែរតែមួយ ព្រមទាំងបានបន្សល់ទុកនូវអត្តសញ្ញាណដើមរបស់ពួគគេផងដែរ។ លក្ខណៈបែបនេះ ក៏មិនខុសពីនិយាមអន្តរជាតិដែរ ដូចជា ខ្មែរដែលបានទៅរស់នៅនិងចូលសញ្ជាតិបរទេសផ្សេងៗក៏គេហៅខ្មែរទាំងនោះថា ខ្មែរអាម៉រិកក័ង, ខ្មែរអូស្ត្រាលី ខ្មែរកាណាដា ខ្មែរបារាំង ដែរ។
បើយើងរម្លឹកអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រទៅក្រោយបន្តិច យើងនឹងបានដឹងថា ជនជាតិចាមគឺជាជនជាតិមួយពួក មានប្រភពមកពីប្រទេសចម្ប៉ា ដែលសព្វថ្ងៃបានបាត់បង់ទៅហើយ រីឯប្រជាជនចាមបានបែកខ្ញែកទៅរស់នៅក្នុងប្រទេសជាច្រើន ដូចជា វៀតណាម កម្ពុជា ថៃ ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន និងឥណ្ឌូនេស៊ី ជាដើម។ ចំពោះជនជាតិចាមដែលរស់នៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជារហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន ទទួលបានសិទ្ធិស្របច្បាប់ដូចពលរដ្ឋខ្មែរដែរ ព្រមទាំងមានសិទ្ធិប្រតិបត្តិជំនឿសាសនារបស់ខ្លួនដោយសេរីក្នុងក្របខណ្ឌនៃច្បាប់របស់កម្ពុជា។ ហើយអ្វីដែលពិសេសជាងនេះទៀតនោះ គឺថា ការហៅ«ជនជាតិភាគតិចចាម» ថាជា «ខ្មែរឥស្លាម» នេះ គឺជាព្រះរាជតម្រិះរបស់សម្ដេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ព្រះមរមរតនកោដ្ឋ ក្នុងសម័យសង្គមរាស្រ្តនិយម ដែលព្រះអង្គសព្វព្រះរាជហឫទ័យហៅដូច្នោះ ហើយបងប្អូនខ្មែរឥស្លាមនៅសម័យនោះក៏ពេញចិត្តនឹងការហៅដូច្នេះដែរ។
ប៉ុន្តែ ក្នុងពេលថ្មីៗនេះ ពេលដែលបងប្អូនខ្មែរឥស្លាមបានចូលរួមក្នុងសហគមន៍មូស្លីមអន្តរជាតិនៅបណ្ដាប្រទេសមួយចំនួន ដូចជា ម៉ាឡេស៊ី ថៃ ជាដើម ស្រាប់តែមានគំនិតថ្មីមួយលើកឡើងថា ការហៅ «ជនជាតិភាគតិចចាម» ថាជា «ខ្មែរឥស្លាម» អាចជាការប្រឈមមុខនឹងការបាត់បង់អត្តសញ្ញាណរបស់ជនជាតិចាម។ ហេតុនេះហើយមតិមួយចំនួនតូចរបស់ក្រុមជនជាតិភាគតិចាមនៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន ហាក់មានទំនោរគិតថា ការហៅ«ជនជាតិភាគតិចចាម» ថាជា «ខ្មែរឥស្លាម» គឺជាពាក្យមិនល្អ និងអាចជាការរើសអើង។
លើសពីនេះទៀត ថ្មីៗបំផុតនេះ គឺក្នុងខែកុម្ភៈ និងខែមីនា ឆ្នាំ២០២០នេះ ពេលដែលបងប្អូនជនជាតិ ខ្មែរឥស្លាម ចំនួន ៧៩នាក់ បានធ្វើដំណើរទៅចូលរួមពិធីសាសនាមួយតាមប្រពៃណីរបស់ពួកមូស្លីមនៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ហើយពេលត្រឡប់មកវិញ ដោយបានឆ្លងមេរោគ COVID-19 មកជាមួយ និងបានចម្លងជាបន្តបន្ទាប់ដោយមិនដឹងខ្លួនដល់ប្រជាជននៅក្នុងសហគមន៍របស់គាត់។ ហើយម្យ៉ាងទៀត ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ មានអ្នកលេងបណ្ដាញសង្គមមួយចំនួននិយាយបញ្ចេញមតិប៉ះពាល់អារម្មណ៍របស់ពួកគាត់ ទើបពួកគាត់ប្រតិកម្មថា សហគមន៍ខ្មែររើសអើងពួកគាត់ និងបាននិយាយថា ការណ៍ដែលក្រសួងសុខាភិបាលប្រកាសថា «អ្នកធ្វើតេស្ត COVID-19 វិជ្ជមាន គឺជាខ្មែរឥស្លាម» ក៏ជាពាក្យដែលធ្វើឱ្យមានការរើសអើងពួកគាត់ដែរ គួរថាត្រឹមតែខ្មែរបានហើយ ពួកគេគាត់ក៏ជាខ្មែរដែរ។
តាមពិតទៅ ពួកគាត់ មានដើមកំណើតជា «ជនជាតិចាម» ពេលត្រូវបានធ្វើសមាហរណកម្មចូលក្នុងសង្គមខ្មែរគេហៅថា «ខ្មែរឥស្លាម»។ ក្រោយមកទៀត ដោយពួកគេមានគំនិតថាចង់រក្សាអត្តសញ្ញាណរបស់ខ្លួន ចង់ឱ្យគេហៅថា «ចាម»។ ថ្មីៗបំផុតនេះ ក្នុងដំណាក់កាលរីករាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ ដោយខ្លាចគេរើសអើង ពួកគេក៏ចង់ឱ្យហៅថា «ខ្មែរ» វិញ។ បើយើងពិនិត្យមើលដំណើរផ្លាស់ប្ដូរដែលវិលចុះវិលឡើងនេះ គឺគ្មានមូលច្បាស់លាស់ រឹងមាំ និងសមហេតុផលទេ វាគ្រាន់តែការលើកឡើងរបស់បុគ្គលមួយចំនួនតូចនៅក្នុងសហគមន៍មូស្លីមនៅកម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ។
ជារួម ការហៅបងប្អូនជនជាតិភាគតិចចាម ថាជា ខ្មែរឥស្លាម ឬការប្រកាសរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលថា បងប្អូនខ្មែរឥស្លាមដែលវិលត្រឡប់មកពីការចូលរួមពិធីសាសនាមួយនៅម៉ាឡេស៊ី «បានធ្វើតេស្ត កូវីដ១៩ វិជ្ជមាន» មិនមែនជាឥរិយាបថឬភាសារើសអើងទេ។ វាជាភាសាដែលគេប្រើជាធម្មតាសម្រាប់ការកំណត់អត្តសញ្ញាណជនជាតិនីមួយៗតែប៉ុណ្ណោះ។ ឧទាហរណ៍ «ខ្មែរឥស្លាម ១០ នាក់ បានធ្វើតេស្ត កូវីដ១៩ វិជ្ជមាន», «ជនជាតិម៉ាឡេស៊ី ៦នាក់បានធ្វើតេស្ត កូវីដ១៩ វិជ្ជមាន», «ជនជាតិបារាំង២នាក់បានធ្វើតេស្ត កូវីដ១៩ វិជ្ជមាន»។
តាមពិតទៅ ការណ៍ដែលបងប្អូនខ្មែរឥស្លាម មានអារម្មណ៍ថា បានទទួលការរើសអើងពីសហគមន៍ខ្មែរនោះ គឺបណ្តាលមកពីអ្នកលេងបណ្ដាញសង្គមមួយចំនួនបានប្រើពាក្យពេចន៍អសុរោះ និងការអត្ថាធិប្បាយមួយចំនួនដែលប៉ះពាល់ដល់អារម្មណ៍និងសេចក្ដីថ្លៃថ្នូររបស់ពួកគេ។ ជាការណ៍ពិត តាមគោលការណ៍ច្បាប់របស់កម្ពុជា ពួកគេមិនត្រូវបានរើសអើងទេ សូម្បីតែពេលដែលពួកគេបានឆ្លងកូវីដ១៩ពីម៉ាឡេស៊ីហើយក៏ដោយ ក៏ពួកគេគ្រូវបានពេទ្យខ្មែរនិងក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជាយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការពិនិត្យនិងព្យាបាល ដូចជា ជនជាតិខ្មែរ និងជនជាតិបរទេសដទៃទៀតដែរ។
លើសពីនេះទៀត សូមបងប្អូនខ្មែរឥស្លាម ឬបងបង្អូនជនរួមជាតិដទៃទៀត កុំយល់ច្រឡំថា ជាការរើសអើងចំពោះការដាក់មនុស្សណាម្នាក់ឬក្រុមណាមួយដែលគេសង្ស័យថាអាចមានការឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ឱ្យនៅដាច់ដោយឡែក, ការព្យាបាលអ្នកជំងឺកូវីដ១៩ក្នុងបន្ទប់ដោយឡែក, ការណ៍ដែលគ្រូពេទ្យ គិលានុបដ្ឋាក គិលានុបដ្ឋាយិកា ពាក់ម៉ាស ពាក់ស្រោមដៃ និងសម្លៀកបំពាក់សុវត្ថិភាពក្នុងពេលទៅពិនិត្យនិងព្យាបាលអ្នកជំងឺកូវីដ១៩ និងការណ៍ដែលប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ ពាក់ម៉ាសក្នុងពេលបំពេញការងារ ពេលចូលទៅក្នុងទីប្រជុំជន និងឥរិយាបថមិនសូវហ៊ានស្និទ្ធស្នាលជាមួយអ្នកដែលគេសង្ស័យថា មានជាប់ពាក់នឹងកូវីដ១៩។ តាមពិត ជាគោលការណ៍ របៀបទាំងអស់នេះ គឺជាបច្ចេកទេសសុខាភិបាល ដែលតម្រូវឱ្យគ្រូពេទ្យ គិលានុបដ្ឋាក គិលានុបដ្ឋាយិកា និងមហាជនទូទាំងពិភពលោកប្រើប្រាស់ជាទូទៅ តាំងពីយូរណាស់មកហើយសម្រាប់ករណីមានជំងឺឆ្លង។
ជាសន្និដ្ឋាន ក្នុងសង្គមខ្មែរ មិនមានការរើសអើងជាតិសាសន៍ សហគមន៍ណាមួយ ឬសាសនាណាមួយទេ ជនជាតិទាំងអស់ដែលកំពុងរស់នៅកម្ពុជាទទួលបានសុខដុមរមនា។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ក្នុងកម្រិតបុគ្គល យើងសង្កេតឃើញថា អាចមានបុគ្គលខ្លះបានប្រើពាក្យពេចន៍អសុរោះ និងការអត្ថាធិប្បាយមួយចំនួនដែលប៉ះពាល់ដល់អារម្មណ៍និងសេចក្ដីថ្លៃថ្នូររបស់ក្រុមជនជាតិណាមួយ។ ហេតុនេះ ដើម្បីបន្តសាមគ្គីភាព សហអត្ថិភាព និងសុខដុមភាពក្នុងសង្គមខ្មែរទាំងមូល សូមពលរដ្ឋខ្មែរម្នាក់ៗ ជាពិសេស អ្នកលេងបណ្ដាញសង្គម ជៀសវាងការប្រើពាក្យពេចន៍អុជអាល អសុរោះ វោហាសាស្ត្រ និងអត្ថាធិប្បាយណាមួយ ដែលនាំឱ្យប៉ះពាល់អារម្មណ៍ មានជម្លោះ អំពើហិង្សា និងការរើសអើងកើតឡើងនៅក្នុងសង្គមរបស់យើង៕
RAC Media
ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា
ដោយ៖ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធនៅថ្ងៃទី៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ (ម៉ោងនៅកម្ពុជា) រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាម៉េរិកបានប្រកាសពីអត្រាពន្ធគយសម្រាប់ការនាំចូលទំនិញពីដៃគូពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួន នៅជុំវិញពិភពលោក រួមទាំងប្រទេសកម្...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅថ្ងៃសុក្រ ៧កើត ខែចេត្រ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥នេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំពិធីអបអរសាទរបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ្មែរ ឆ្នាំម្ស...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានឹងរៀបចំ វេទិកាពិសេសស្តីពី «មិត្តភាពដែកថែបកម្ពុជាចិន ក្នុងយុគសម័យថ្មី កិច្ចសហប្រតិបត្តិការឈ្នះ-ឈ្នះ និងវិប...
នៅក្នុងឱកាសដែលសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា និងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងក្រុមគ្រួសារ មានមរណទុក្ខ ដោយសារការបាត់បង់មរណភាពរបស់ឯកឧត្ដម ឧកញ៉ា ឧត្ដមមេត្រីវិសិដ្ឋ ហ៊ុន សាន គណបក្សនយោ...
រាត្រីថ្ងៃសៅរ៍ ១កើត ខែចេត្រ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ព.ស.២៥៦៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ ជាវេលាដ៏សែនខ្សឹកខ្សួលរំជួលចិត្តនិងស្តាយស្រណោះរកអ្វីមកប្រៀបផ្ទឹមពុំបានសម្រាប់ក្រុមគ្រួសារ សាច់ញាតិ សិស្សគណ ប...
ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មានអំពីករណីបញ្ហាកោះគុជ (ថៃហៅថាកោះគុត) លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ បានគូសបញ្ជាក់ថា ចំពោះបញ្ហាអធិបតេយ្យទៅលើកោះគុជនេះ កម្ពុជាមិនអាចប្រើប្រាស់យន្តការតុលាក...
បាឋកថា ស្តីពីគោលនយោបាយការបរទេសរបស់អាម៉េរិកនៅតំបន់អាស៊ី
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរពី ថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្រ្តីរាជការនៃវិទ្យាស្ថានជីវសាស្រ្ត វេជ្ជសាស្រ្ត និងកសិកម្ម គោរពជូនច...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរពី ប្រធានវិទ្យាស្ថានវិទ្យាសាស្រ្ត និង បច្ចេកវិទ្យា ព្រមទាំងមន្រ្តីរាជការទាំងអស់នៃវិទ្យា...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរពី ប្រធានវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ ព្រមទាំងមន្រ្តីរាជការទាំងអស់នៃវិទ្យាស្ថាន គោ...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរពី ថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្រ្តីនៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋាននៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា គោរពជូនចំពោះ ឯកឧត្...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរពី បណ្ឌិតសភាចារ្យបម្រុងទាំងអស់ គោរពជូនចំពោះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិ...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការនៃក្រុ...
ចុចមើលអបអរសាទរពិធីប្រគល់សញ្ញាបត្រថ្នាក់បណ្ឌិតនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និង ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ...
ចុចមើលសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីេតជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
ចុចមើលការអនុវត្តការពង្រឹងវិន័យនិងវត្តមានបម្រើការងាររបស់មន្រ្តីរាជការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
ចុចមើលការគ្រប់គ្រងនិងការប្រមូលវត្តមានបម្រើការងាររបស់មន្រ្តីរាជការនៃរាជ្យបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
ចុចមើល