Royal Academy of Cambodia
អស់រយៈពេលជាងមួយខែហើយចាប់តាំងពីប្រទេសរុស្ស៊ីបានបិទព្រំដែនរបស់ខ្លួនជាមួយប្រទេសចិន និងបានហាមឃាត់ជនជាតិចិនមិនឱ្យចូលក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន។ អ្វីៗកំពុងតែក្តៅគគុក នៅពេលដែលអាជ្ញាធររុស្ស៊ីរើសអើងពល រដ្ឋចិន ដែលមានភាពផ្ទុយស្រឡះពីសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់លោក ពូទីន និងលោក ស៊ី ជីនពីង។ ទោះបីជាប្រទេសរុស្ស៊ី និងចិនបានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ខ្លួនកាលពីឆ្នាំមុនក៏ដោយ ក៏ក្រុងម៉ូស្គូបានអនុម័តនូវវិធានការការពារ និងទប់ស្កាត់ការឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលនាំឱ្យមានការប្រឆាំងនឹងជនជាតិចិនហួសហេតុពេក។
តើប្រទេសរុស្ស៊ីនិងចិនកំពុងតែរសាត់អណ្តែតចេញពីគ្នាដោយសារតែកូវីដ-១៩ ដែលជាជំងឺឆ្លងបណ្តាលមកពីវីរុសកូរ៉ូណា និងបានផ្ទុះឡើងជាលើកដំបូងនៅទីក្រុងអ៊ូហាន(Wuhan)កាលពីខែធ្នូដែរឬទេ? គោលបំណងសំខាន់ៗដែលនៅពីក្រោយភាពជាដៃគូរវាងរុស្ស៊ីនិងចិន, ការសម្របសម្រួលគ្នានាពេលកន្លងមករវាងប្រទេសទាំងពីរ, ផលប៉ះពាល់ដែលបណ្តាលមកពីមេរោគឆ្លងកូរ៉ូណាទៅលើសេដ្ឋកិច្ចរុស្ស៊ី គួរត្រូវបានពិចារណា។
ដំបូង ភាពជាដៃគូរវាងរុស្ស៊ីនិងចិន គឺជាលទ្ធផលនៃការមិនពេញចិត្តរួមគ្នារបស់ប្រទេសទាំងពីរជាមួយនឹងមហាអំណាចសហរដ្ឋអាម៉េរិក។ ទាំងរុស្ស៊ីនិងចិន ប្រឆាំងជំទាស់នឹងប្រទេសលោកសេរី ដែលដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាម៉េរិក ព្រោះពួកនោះមិនបានគិតពីផលប្រយោជន៍ចំពោះខ្លួនទេ។ ថ្វីបើមានការប្រឆាំងជំទាស់យ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏សហរដ្ឋអាម៉េរិកបានពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនចូលមកកាន់តែជិតប្រទេសទាំងពីរនេះដែរ ដែលមានទីតាំងភូមិសាស្ត្រជិតប្រទេសរុស្ស៊ីនិងចិន ដែលជារឿយៗស្ថិតនៅក្រោមហេតុផលនៃការលើកកម្ពស់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនិងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស។
ជាអាទិ៍ ដូចជាការពង្រីកឥទ្ធិពលឆ្ពោះទៅទិសខាងកើតរបស់អង្គការណាតូ និងសហភាពអឺរ៉ុប បានបណ្តាលឱ្យប្រទេស រុស្ស៊ីមើលឃើញពីការគំរាមកំហែងដែលនាំឱ្យមានសង្គ្រាមនៅហ្សកហ្ស៊ី(Geogia)និងវិបត្តិនៅអ៊ុយក្រែន។ ក្នុងខណៈនោះ រដ្ឋាភិបាលចិនបានស្តីបន្ទោសក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនចំពោះការតវ៉ារបស់ហុងកុង និងមិនសប្បាយចិត្ត ចំពោះការណ៍ដែលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀងអាវុធឡើងវិញជាមួយកោះតៃវ៉ាន់។ រុស្ស៊ីនិងចិនក៏បានប្រឆាំងនឹងយុទ្ធនាការយោធាដឹកនាំដោយអាម៉េរិកប្រឆាំងនឹងស៊ែប៊ី, អ៊ីរ៉ាក់ និងលីប៊ី ផងដែរ។ ទាំងក្រុងមូស្គូនិងក្រុងប៉េកាំង ជឿជាក់ថា ឯកតោភាគីនិយមរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកបានបង្កការគំរាមកំហែងយ៉ាងខ្លាំងដល់អធិបតេយ្យភាពនិងផលប្រយោជន៍របស់ប្រទេសខ្លួន។
ក្រុងមូស្គូនិងប៉េកាំងនឹងស្វែងរកតុល្យភាពដើម្បីរក្សាសណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោក ទោះបី ពិភពលោកនៅតែមានចក្ខុវិស័យផ្ទុយគ្នានាពេលអនាគតក៏ដោយ។ វិមានក្រឹមឡាំង មើលឃើញថា ពិភពលោកដែលមានពហុប៉ូល ដូចគ្នានឹងតុល្យភាពអំណាចរបស់សហភាពអឺរ៉ុបក្នុងអំឡុងសតវត្សរ៍ទី១៩ ខណៈដែលលោក Zhongnanhai ធ្លាប់បានរំពឹងថានឹងបង្កើតG-2 ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក។ ប៉ុន្តែទីបំផុត គោលបំណងដ៏សំខាន់នៃភាពជាដៃគូរវាងរុស្ស៊ីនិងចិន នេះ នឹងបញ្ចប់ពិភពលោកឯកប៉ូលដែលមានតែសហរដ្ឋអាម៉េរិក។
ជាមួយនឹងគោលបំណងយុទ្ធសាស្ត្រនេះ នៅក្នុងចិត្តរបស់ រុស្ស៊ី និងចិន តែងតែធ្វើការសម្របសម្រួល និងការបង្រួមជម្លោះក្នុងទំនាក់ទំនងរបស់ពួកគេ។ ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីវិបត្តិនៅអ៊ុយក្រែន រដ្ឋាភិបាលទាំងពីរបានបង្ខំឱ្យក្រុមហ៊ុនឧស្ម័ន Gazprom និងសាជីវកម្មប្រេងចិន(CNPC) បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងឧស្ម័នរយៈពេល៣០ឆ្នាំ ក្នុងតម្លៃ ៤០០ពាន់លានដុល្លារ។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះប្រើពេលចរចាអស់រយៈពេលជិតមួយទសវត្សរ៍ដោយសារតែបញ្ហាតម្លៃ ។
លើសពីនេះ វិមានក្រឹមឡាំង បានត្រឹមតែបង្ហាញការគាំទ្រចំពោះការរៀបចំឱ្យមានគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់និងផ្លូវ (BRI)និងសហភាពសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ុប(EAEU) ពីព្រោះដោយសារតែមិនមានវឌ្ឍនភាពឱ្យពិតប្រាកដ។ មួយផ្នែកនៃកម្លាំងពលកម្មបានធ្វើឱ្យអាស៊ីកណ្តាលរីចម្រើន ដែលប្រទេសរុស្ស៊ីនៅតែជាអ្នកផ្តល់សន្តិសុខដ៏សំខាន់ ខណៈដែលប្រទេសចិនជាអ្នកដឹកនាំឱ្យមានសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចតំបន់។
ដោយសារតែភាពខុសគ្នាដាច់ស្រឡះក្នុងទំហំសេដ្ឋកិច្ច ធ្វើឱ្យអំណាចរបស់រុស្ស៊ី និងចិន ក៏រិតតែមានភាពខុសគ្នាខ្លាំងដែរ។ ប្រទេសរុស្ស៊ីប្រហែលជានឹងក្លាយជាដៃគូក្មេងខ្ចីនៅក្នុងភាពជាដៃគូនេះ។ ប៉ុន្តែ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏អ្នកយុទ្ធសាស្រ្តរបស់រុស្ស៊ី មិនចង់បង្ហាញពីកង្វល់នោះទេ ខណៈដែលពួកគេសំដៅទៅលើទិដ្ឋភាពសំខាន់នៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយជាអាទិភាពជាង។ ចំណែកឯ ក្រុងប៉េកាំងក៏បានដឹងអំពីបញ្ហានេះដែរ ហើយក៏បានធ្វើឱ្យប្រាកដថា ភាពស្មើមុខស្មើមាត់ត្រូវបានផ្តល់ជូនមេដឹកនាំទាំងពីរនៅឯកិច្ចប្រជុំកំពូលរវាងលោកពូទីន និងលោកស៊ី ជីនពីង និងបានបង្ហាញកាន់ច្បាស់អំពីទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ខ្លួនយ៉ាងជិតស្និទ្ធរបស់មេដឹកនាំទាំងពីរ។
ចំពេលមានការផ្ទុះឡើងជំងឺឆ្លងកូវីដ-១៩ នេះ រដ្ឋាភិបាលទាំងពីរបានផ្តល់សំឡេងផ្សះផ្សាគ្នាក្នុងការឆ្លើយតបរបស់ខ្លួនចំពោះភាពចម្រូងចម្រាសដែលទាក់ទងនឹងវីរុសកូរ៉ណា។ ដោយសារតែការហាមឃាត់ចូលក្នងរុស្ស៊ីបានធ្វើឱ្យចិនមានការភ្ញាក់ផ្អើល រហូតដល់ថ្នាក់ក្រសួងការបរទេសចិនបាននិយាយថា វិធានការណ៍របស់រុស្ស៊ីគឺអាចយល់បាន និងបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ក្រុងប៉េកាំងសូមកោតសរសើរចំពោះការគាំទ្ររបស់ក្រុងមូស្គូចំពោះប្រទេសចិន ដែលចូលរួមប្រឆាំងនឹងការរីករាលដាលនៃជំងឺឆ្លងនេះ។ មន្ត្រីរុស្ស៊ីបានបញ្ជាក់ថា ការហាមឃាត់ចូលក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ីនេះគឺជាវិធានការបណ្តោះអាសន្ន ហើយថា ក្រុងមូស្គូនឹងបន្តចេញទិដ្ឋាការពាណិជ្ជកម្មនិងឆ្លងដែនដល់ពលរដ្ឋចិន។ ពាក់ព័ន្ធនឹងជនជាតិ ចិន ដែលត្រូវបានរំលោភបំពានក្រោមវិធានការណ៍ដាក់ឱ្យនៅដាច់ដោយឡែករបស់រុស្ស៊ី ស្ថានទូតចិនបានច្រានចោលការចោទប្រកាន់នេះថា ជាពាក្យចចាមអារាម។ នោះគឺខុសគ្នាយ៉ាងពិតប្រាកដពីប្រតិកម្មរបស់ចិនចំពោះសហរដ្ឋអា ម៉េរិកនិងជប៉ុន។
កាលពីឆ្នាំមុន ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងរុស្ស៊ីនិងចិនបានឈានដល់កម្រិតកំពូល គឺមានចំនួនរហូតដល់ ១១០ ពាន់លានដុល្លារ។ នៅពេលដែលប្រទេសចិនបានក្លាយជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មលំដាប់កំពូលរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ីដូច្នេះ ការបិទព្រំដែននិងបម្រាមហាមចូលក្នុងប្រទេស វាប្រាកដជានឹងធ្វើប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសទាំងពីរ។ ការនាំចេញរបស់រុស្ស៊ីទៅកាន់ប្រទេសចិនបានថយចុះ៣០% ក្នុងរយៈពេលមួយខែកន្លះដំបូងនៃឆ្នាំ២០២០ នេះបើយោងតាមភ្នាក់ងារគយរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ី។ ផលវិបាកសេដ្ឋកិច្ចដែលបណ្តាលមកវិធានការណ៍រឹតត្បិតរបស់រុស្ស៊ីនឹងត្រូវបានកំណត់ភ្លាមៗដែរ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ការធ្លាក់ចុះសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិនអាចបណ្តាលឱ្យតម្រូវការប្រេងឥន្ធនៈរបស់រុស្ស៊ីថយចុះ។
ការហាមឃាត់ជនជាតិចិនចូលក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ីបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់ឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍។ យោងតាមសមាគមប្រតិបត្តិករទេសចរណ៍នៃប្រទេសរុស្ស៊ីបានឱ្យដឹងថា ឧស្សាហកម្មនេះនឹងខាតបង់ទឹកប្រាក់ចំនួន ២.៨ ពាន់ លានរូប្ល(RUB) ដែលស្មើនឹង៣៨លានដុល្លារក្នុងរយៈពេល ២ខែ និង ៣០ពាន់លានរូប្ល (៤០៣ លានដុល្លារ) ប្រសិនបើបម្រាមនេះមិនត្រូវបានដកចេញមុនរដូវក្តៅនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថា កាលពីឆ្នាំមុន ប្រទេសរុស្ស៊ីបានទទួលភ្ញៀវទេសចរចិនចំនួន ១.៥ លាននាក់។
ការផ្ទុះឡើងនូវវីរុសកូរ៉ូណានៅប្រទេសចិន នឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់គម្រោងកម្មវិធីថ្នាក់ជាតិរបស់លោកពូទីន។
កម្មវិធីរយៈពេល៦ឆ្នាំដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការវិនិយោគមានចំនួនទឹកប្រាក់៤០០ពាន់លានដុល្លារ ដើម្បីស្តារសេដ្ឋកិច្ច របស់រុស្ស៊ីនិងធ្វើឱ្យលោកពូទីនបានបន្តកាន់អំណាច់ប្រកបដោយភាពស្របច្បាប់លើសពីឆ្នាំ២០២៤។ សង្គ្រាមប្រេងនាពេលថ្មីៗនេះបានបង្កភាពស្មុគស្មាញថែមទៀតដល់ការរំពឹងទុកនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ី។
បើគិតឱ្យវែងឆ្ងាយជាងនេះ វិធានការរឹតត្បិតជាបណ្តោះអាសន្នរបស់រុស្ស៊ី នឹងមិនធ្វើឱ្យភាពជាដៃគូរវាងរុស្ស៊ី និងចិនប្រេះឆាឡើយ ដរាបណា សហរដ្ឋអាម៉េរិកនៅតែជាសត្រូវរួមរបស់ពួកគេ។ ដោយមើលឃើញពីផលប៉ះពាល់ដ៏អា ក្រក់នៃជំងឺឆ្លងកូវីដ-១៩ចំពោះសេដ្ឋកិច្ចរុស្ស៊ីនោះ ជាការណ៍ពិត ក្រុងម៉ូស្គូកាន់តែមានឱកាសចូលកាន់តែជិតនិងឱបក្រសោបចិនដើម្បីជំរុញឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនល្អឡើងវិញ។
ទីបំផុត ក្បាលម៉ាស៊ីនផ្សព្វផ្សាយរបស់រុស្ស៊ីក៏ដូចជាក្បាលម៉ាស៊ីនផ្សព្វផ្សាយរបស់ចិននឹងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ព្រមទាំងនឹងអាចបន្ទន់ចិត្តប្រជាពលរដ្ឋឱ្យនៅតែគាំទ្រមេដឹកនាំរបស់ពួកខ្លួនដដែល។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ប្រជាពលរដ្ឋនៃប្រទេសទាំងពីរនឹងយល់ច្បាស់ពីប្រព័ន្ធនយោបាយ(Realpolitik) ជាជាងយល់ពីមនោសញ្ចេតនាភាពជាបងប្អូន។
ប្រភព៖The Diplomat News
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១២រោច ខែចេត្រ ឆ្នាំម្សាញ់ ឆស័ក ព.ស.២៥៦៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ ខាងមុខនេះ វិទ្យាស្ថានសិក្សាចិន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដោយមានកិច្ចសហការជាមួយនឹង...
(រាជធានីភ្នំពេញ)៖ នៅរសៀលថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានអញ្ជើញចូលរួម ន...
លោក ស៊ី ជីនពីង ប្រធានាធិបតីសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន នឹងបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវរដ្ឋនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជារយៈពេល២ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៧ ដល់ថ្ងៃទី១៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ ដែលជាដំណើរទស្សនកិច្ចលើកទី២ ក្នុងនាមជាប្រធាន...
ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាន អំពីដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកប្រធានាធិបតីចិននៅកម្ពុជា ចំថ្ងៃទី១៧-១៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ ដែលមានមតិមួយចំនួនបានទាញភ្ជាប់ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ...
សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈការិយាល័យឆ្នាំ២០២១សម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យស...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹង ស្ដីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈ សម្រាប់ឆមាសទី២ ឆ្នាំ២០២០ របស់រាជបណ...
ចុចមើលកិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពី តើអ្វីជាសារប្រយោជន៍នៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន?
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមពិគ្រោះថ្លៃ ការបោះពុម្ពព្រឹត្តិបត្រលេខ១១ សន្ទានុក្រមអក្សសិល្ប៍...
ចុចមើលដំណឹងជ្រើសរើសបេក្ខនារី សិក្សាជំនាញបន្ថែមផ្នែកគុណភាពទឹកដោះគោ ២រូប!
ចុចមើលកម្មវិធីកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្តីពី «តើមានអ្វីដែលនឹងកើតឡើងពេលដែលលោក សម រង្សី វិលត្រឡប់ចូលប្រទេសកម្ពុជា...
ចុចមើលបាឋកថា ស្តីពីគោលនយោបាយការបរទេសសហរដ្ឋអាម៉េរិកក្រោមរដ្ឋបាលរបស់ លោក Donal Trump និងអត្ថន័យចំពោះអាស៊ី ថ្...
ចុចមើលសមិទ្ធផល១ឆ្នាំ និងទិសដៅការងារ ក្រោមការដឹកនាំរបស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម...
ចុចមើលបាឋកថាស្តីពី ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រតាមរយៈការដាំដំណាំមន និងចិញ្ចឹមដង្កូវនាង ថ្ងៃទី០៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៨...
ចុចមើលពិធីប្រគល់សញ្ញាបត្រកិត្តិបណ្ឌិតផ្នែកគ្រប់គ្រងធនធានទឹកនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជូនឯកឧត្តម លឹម គានហោ រដ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការចូលរួមវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនៅប្រទេសស៊ុយអ៊ែត
ចុចមើល